Κουρσάρος

Τρόμος και παραμύθι στο δίχρωμο εξώφυλλο

[ετικέτα:  τίτλος περιοδικού]

Κ, όπως: ΚΟΥΡΣΑΡΟΣ

του Γιώργου Βλάχου

Περιοδικάκι εβδομαδιαίας συχνότητας για αγόρια που είχε κυκλοφορήσει το 1952. Σύμφωνα, με τις προδιαγραφές περιεχομένου, όπως τις είχε ορίσει στην ταυτότητα του περιοδικού ο εκδότης και συγγραφέας του περιοδικού, ο ΝΙΚΟΣ ΡΟΥΤΣΟΣ, περιείχε: «Ελληνικές ηρωικές περιπέτειες πατριωτικού και χριστιανικού περιεχομένου…»

Ο «ΚΟΥΡΣΑΡΟΣ», υπήρξε όντως, πλήρης μηνυμάτων ελληνοφροσύνης, σύμφωνα με τις επιταγές της εποχής, αλλ’ ουδόλως χριστιανοφροσύνης. Επρόκειτο για μυθοπλασία πειρατικής περιπέτειας σε ρητά προσδιορισμένο ιστορικό πλαίσιο (λίγο προτού ξεσπάσει η Επανάσταση της Παλιγγενεσίας το 1821). Όμως, το γεωγραφικό πλαίσιο και αυτή καθ’ εαυτή η δράση στο ανάγνωσμα μόνο σε επίπεδο νύξεων έχει να κάνει με το προεπαναστατικό περιβάλλον και τον αγώνα των Ελλήνων πειρατών στο Αιγαίο και στην ευρύτερη θαλάσσια ή στις παράκτιες περιοχές της Ανατολικής Μεσογείου, που τόσα είχαν δεινοπαθήσει από τις επιδρομές των μπαρμπερίνων πειρατών και τα σκλαβοπάζαρά τους.

.

Ο ΚΑΠΤΑΙΝ ΓΚΡΗΚ εν δράσει…

Κύριο πρόσωπο του ΚΟΥΡΣΑΡΟΥ είναι ο ΚΑΠΤΑΙΝ ΓΚΡΗΚ, καπετάνιος του “Θαλασσόλυκος”, ή “Γαλέρα της Λευτεριάς”, ένα σκαρί με προσόντα… Φαντομά, αφού όταν το πλήρωμά του τα έβρισκε σκούρα, χάρη στη θαυματουργή κατασκευή του, καταδυόταν σαν υποβρύχιο κι αρμένιζε στο βυθό! Ο ΚΑΠΤΑΙΝ ΓΚΡΗΚ, το τσούρμο του  και ο “Θαλασσόλυκός” του εμπλέκονται σε επικές συγκρούσεις με εχθρικά πλοία πειρατικά, με αλλόκοτα θαλάσσια τέρατα, με εξωκόσμια όντα κι ο,τι άλλο φυσικό ή αφύσικο σκαρφιζόταν η γόνιμη, στην παραμυθένια αφήγηση, φαντασία του ΝΙΚΟΥ ΡΟΥΤΣΟΥ. Σε ρόλο συμπρωταγωνιστή, ανταγωνιστή σωστότερα, η πανέμορφη και φλογερή Ισπανίδα πειρατίνα ντόνα ΚΑΡΜΕΝ. Η συγκρουσιακή τους σχέση, η οποία διατρέχει ολόκληρο το ανάγνωσμα, παλινδρομεί ανάμεσα στο θανάσιμο μίσος της Ισπανίδας για τον Έλληνα κουρσάρο και ταυτόχρονα, στον ανεξήγητα ανεκδήλωτο έρωτά της για το ίδιο πρόσωπο.

Σε δεύτερο πλάνο δράσης κινούνται η ΓΑΛΑΝΗ, η Ελληνοπούλα αγαπημένη και βοηθός του ΚΑΠΤΑΙΝ ΓΚΡΗΚ, την οποία η ΝΤΟΝΑ ΚΑΡΜΕΝ μισεί βαθύτατα και ο ντον ΜΠΑΡΟΥΧ ο δεύτερος στο κουμάντο του ισπανικού πειρατικού, που επίσης μισεί βαθύτατα τον ΚΑΠΤΑΙΝ ΓΚΡΗΚ, για δικούς του λόγους: επειδή έχει κλέψει την καρδιά της κρυφά αγαπημένης του καπετάνισσας ΚΑΡΜΕΝ.

Στο κατάστρωμα και στα υποφράγματα του “Θαλασσόλυκου” κυκλοφορεί ένα τσούρμο ναυτών που σε ονομασίες (Καλαμάρ Εφέντη, Κόντε Ρούφας, Αλή Μπερντάχ, Μπάρμπα Φλογέρας, Φρανσουά, Τουλούμ Αγάς, Κακαρούκα, Καπετάν Τρελλάρας κλπ), σε συμπεριφορές και σε περιγραφές εμφάνισης θυμίζει θίασο Καραγκιόζη, καθώς οι περισσότεροι τους, πράγματι, έχουν ξεπηδήσει από τους μπερντέδες που έστηνε ο ΡΟΥΤΣΟΣ στις δικές του έντυπες παραστάσεις Καραγκιόζη.

Και το έργο αρχίζει. Η αυθεντική πρώτη σελίδα του αναγνώσματος.

Ο ΚΟΥΡΣΑΡΟΣ, που υπήρξε προσωπική εκδοτική προσπάθεια του Ρούτσου, θεωρείται ως το πιο καλογραμμένο λαϊκό ανάγνωσμά του. Παρά τις παραμυθένιες υπερβολές του, έχει γοργή πλοκή και γραφή κινηματογραφικήςενώ η εξαιρετική ασπρόμαυρη εικονογράφησή του οφειλόταν σε δυο από τους κορυφαίους εικονογράφους παιδικών φυλλαδίων. 

Στον ΒΥΡΩΝΑ ΑΠΤΟΣΟΓΛΟΥ (BYRON) και στον ΜΕΝΤΗ ΜΠΟΣΤΑΝΤΖΟΓΛΟΥ (ΜΠΟΣΤ).

Στον μεν πρώτο οφείλονται οι εσωτερικές εικονογραφήσεις (κάποιες είναι, ίσως, οι καλύτερες του Byron στα φυλλάδια παιδικών αναγνωσμάτων. Στον δε, δεύτερο οφείλονται οι γελοιογραφικές φιγούρες των ηρώων του αναγνώσματος, τα εξώφυλλα, τα περίτεχνα αρχιγράμματα και οι διακοσμητικές βινιέτες στις εσωτερικές σελίδες.

Και μερικοί αλλόκοτοι αντίπαλοι του ΚΟΥΡΣΑΡΟΥ.
Ναυμάχησε, πολέμησε μαζί τους και τους νίκησε
(με την βοήθεια του συγγραφέα!)

Ένας από τους λόγους που έκανε τον ΚΟΥΡΣΑΡΟ να ξεχωρίζει από τα υπόλοιπα παρόμοιου περιεχομένου φυλλάδια με αναγνώσματα ήταν το δίχρωμο και μάλλον σκοτεινό, υποβλητικό εξώφυλλο, πράγμα ασυνήθιστο και για τα πιο πιο χαμηλού κόστους περιοδικά εκείνης της εποχής. Το δίχρωμο εξώφυλλο χάρη στο απαράμιλλο ταλέντο του ΜΠΟΣΤ, προσέδιδε μια ιδιαιτερότητα και παρά το φτηνότερο κόστος απόόσο ένα πολύχρωμο εξώφυλλο, δεν έδειχνε καθόλου για φτηνή παραγωγή.

Ο ΚΟΥΡΣΑΡΟΣ κυκλοφόρησε την Τρίτη 14 Οκτωβρίου 1952 και ολοκλήρωσε τον σύντομο κύκλο του μετά από οκτώ βδομάδες, στις 2 Δεκεμβρίου 1952 προαναγγέλλοντας ως –συντόμως- επόμενο τίτλο, την σε αλά Ρούτσο εκδοχή του ΡΟΜΠΕΝ ΤΩΝ ΔΑΣΩΝ, αλλά η πραγματοποίηση της έκδοσης δεν είναι διαπιστωμένη.